Số 2

Mô hình nuôi động vật hoang dã thành công ở Hậu Giang

Thời gian qua phong trào nuôi động vật hoang dã trên địa bàn tỉnh Hậu Giang phát triển mạnh. Theo thống kê của Chi cục Kiểm lâm Hậu Giang, đến tháng 9 năm 2009, đã có 10 trang trại và 126 hộ gia đình đăng ký và được cấp phép nuôi sinh sản 141.930 cá thể, gồm các loài cá sấu nước ngọt, nhím, heo rừng lai, ba ba hoa, ba ba Nam Bộ, trăn, rắn ri voi... Trong các loài động vật hoang dã ở Hậu Giang thì trăn đất (Python molurus), trăn gấm (Python reticulatus) được nhiều hộ gia đình gây nuôi nhiều theo quy trình chế biến da xuất khẩu. Tùy theo quy mô của từng trại nuôi, cơ sở nuôi, con trăn đã mang lại hiệu quả kinh tế khá cao với lợi nhuận hàng năm từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng mỗi hộ.

Tỉnh Hậu Giang hiện có hộ gia đình bà Trịnh Thị Nguyệt ở ấp Phú Khởi, xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp gây nuôi sinh sản thành công loài ba ba Nam bộ hay còn gọi là cua đinh (Trionyx cartilaginea) thuộc Phụ lục II - CITES, là loài rất khó sinh sản trong điều kiện nuôi nhốt. Trong năm 2008 - 2009, Chi cục Kiểm lâm Hậu Giang đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra quy trình sinh sản của trại và nhận thấy đây là một mô hình khá lý tưởng vừa nhân giống, bảo tồn một loài quý hiếm đồng thời hứa hẹn sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao, cần được nhân rộng, phổ biến cho cộng đồng. Bà Nguyệt cho biết, năm 2004 được người anh ở Hồ Chí Minh chuyển giao 100 con cua đinh bố mẹ mang về trại tự nghiên cứu tài liệu và cho sinh sản thử nghiệm. Với hệ thống gồm 50 bể nuôi, 4 hầm chứa trên diện tích 5.000m2, nhà ấp trứng và quy trình chọn giống khép kín, thời gian đầu do chưa có kinh nghiệm nên số lượng trứng nở và tỉ lệ sống của con non đạt thấp, khoảng 45%. Đến năm 2009, do tích lũy được nhiều kinh nghiệm nên tỉ lệ sinh sản thành công đạt 65%. Hiện tại tổng đàn có trên 1.500 con cua đinh, trong đó, cá thể giống đạt chuẩn đến thời điểm tháng 4/2009 là 600 con. Cua đinh giai đoạn con non đến 12 tháng tuổi có khối lượng 0,8 kg/con, đến 24 tháng đạt khoảng 2 kg/con và đến 36 tháng trọng lượng sẽ đạt 4 kg/con, đây là thời điểm thích hợp nhất để xuất bán hoặc chọn lọc giống nuôi sinh sản. Nếu so sánh với ba ba hoa thương phẩm thì giá cua đinh thịt rất ổn định, luôn ở mức trên 400.000 đồng/1kg và thường không có đủ sản phẩm cung cấp cho thị trường. Qua kiểm tra, Chi cục Kiểm lâm Hậu Giang đã cấp giấy chứng nhận đăng ký trại nuôi sinh sản động vật hoang dã cho cơ sở này. Đây là cơ sở pháp lý để xác nhận nguồn gốc cua đinh được sinh sản trong chuồng trại có kiểm soát. Từ thực tế trên, thời gian tới các cơ quan chức năng cần điều tra thực tế việc gây nuôi một số loài động vật hoang dã - nhất là những loài quý hiếm... hình thành khung pháp lý giúp các chủ trang trại yên tâm đầu tư. Nhà nước cần ban hành một số chính sách ưu đãi về vay vốn, hỗ trợ kỹ thuật cũng như cung cấp thông tin, nhân rộng các mô hình nuôi động vật hoang dã đạt hiệu quả kinh tế nhất là các loài quý hiếm trên toàn quốc. Khuyến khích người dân tham gia gây nuôi, phát triển thêm nhiều mô hình, vừa mang lại hiệu quả kinh tế vừa bảo vệ nguồn tài nguyên động vật hoang dã trong thiên nhiên, góp phần bảo vệ đa dạng sinh học.

HỒ THỊ HUỲNH NGÂN