Cho đến bây giờ đã bước qua tuổi 50, giọng nam trung của anh hát vẫn còn khỏe và rất có hồn. Niềm vui sau giờ làm việc là thời gian anh dành cho sáng tác, những ca khúc anh viết gắn với quê hương, đất nước, mang lại hơi thở cuộc sống, giai điệu tươi khỏe, phóng khoáng, có nhiều bài hát lấy chất liệu từ dân ca, nhất là chất liệu dân ca Bình Định quê anh, người mà tôi nói đến trong bài viết này đó chính là Nguyễn Quang Ân, kiểm lâm viên Hạt Kiểm lâm thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai (Hội viên Hội văn học nghệ thuật tỉnh Gia Lai).
Từ niềm đam mê đến làm nghệ thuật. Là người con sinh ra ở xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định, có năng khiếu văn nghệ, ngay sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, anh là một trong những người đầu tiên của tỉnh Nghĩa Bình hát những ca khúc cách mạng tại Hội trường Quang Trung, Quy Nhơn mừng non sông thống nhất. Khởi đầu là niềm đam mê ca hát quần chúng và anh thực sự bước vào làng nghệ thuật được Bộ Văn hóa tặng bằng khen - huy chương vàng tại Hội diễn nghệ thuật toàn quốc ở Nha Trang (5/1977). Năm 1984, anh là công nhân của Viện điều tra quy hoạch rừng thuộc Bộ Lâm nghiệp, thời gian này anh đã tham gia biểu diễn nghệ thuật tại Hội diễn nghệ thuật quần chúng toàn quốc, và anh lại được Bộ Văn hóa tặng huy chương vàng. Với anh, bằng khen, giấy khen vì thành tích đạt giải A tại các hội thi, hội diễn cấp tỉnh có rất nhiều. Cho đến bây giờ, giọng nam trung của anh hát vẫn còn khỏe và rất có hồn. Với anh niềm vui của người cán bộ kiểm lâm sau thời gian lao động vất vả mỗi ngày là ca hát và sáng tác. Những ca khúc anh viết gắn với quê hương, đất nước, ca từ dung dị, mang hơi thở cuộc sống, giai điệu tươi khỏe, phóng khoáng, có nhiều bài lấy từ chất liệu từ công việc, con người kiểm lâm, từ dân ca, nhất là chất liệu dân ca Bình Định quê anh. Bên cạnh đó, anh có chất giọng tốt, lại khéo dẫn dắt nên có khá nhiều người yêu thích bài hát của anh. Anh đã nhiều lần giúp các đơn vị, địa phương dàn dựng các chương trình tham gia Hội diễn văn nghệ và dành được nhiều giải thưởng cao. Cùng với năng khiếu âm nhạc, anh đã từng sáng tác nhiều truyện ngắn, tiểu phẩm và đã được đăng tải trên các ấn phẩm của Trung ương và của tỉnh Gia Lai.
Vượt lên bất hạnh, cống hiến cho đời. Từ ngày chuyển về công tác tại Kiểm lâm Gia Lai, nguồn thu nhập chính của gia đình là tiền lương của anh. Vợ bị tai biến mạch máu tủy, dù đã được chữa trị tại các bệnh viện lớn nhưng hệ quả vẫn để lại di chứng liệt hai chân, phải sử dụng gậy và xe lăn hỗ trợ trong đi lại. Cậu con trai út bị bệnh não bẩm sinh nên dù đã 22 tuổi nhưng cũng chỉ như cậu bé 15 tuổi, mọi sinh hoạt đều phải nhờ người khác phục vụ. Bản thân anh năm 2001 tai họa đã giáng xuống đầu với căn bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ. Sau phẫu thuật di chứng yếu tứ chi, đến nay đi lại vẫn còn khập khiễng. Thế nhưng vượt lên tất cả bất hạnh cuộc đời và gia đình, người cán bộ kiểm lâm với hơn 30 năm cống hiến cho ngành lâm nghiệp vẫn miệt mài với công việc và niềm đam mê. Chính nghệ thuật đã giúp anh vượt qua những bất hạnh: Nghệ thuật có khả năng cân bằng những bất ổn trong cuộc sống, xoa dịu những bất hạnh của con người, tiếp sức cho anh vượt qua khó khăn đón lấy niềm hạnh phúc và cống hiến cho đời. Thực tế, nghệ thuật với anh chỉ là đam mê vì chỉ có đam mê thì mới sáng tác và hát được chứ thù lao của những người làm nghệ thuật không chuyên như anh hầu như không có, nếu đắn đo tính toán thì không còn cảm hứng làm nghệ thuật. Để vượt qua khó khăn, anh mở quán cho vợ bán giải nước và may vá, phụ thêm vào kinh tế gia đình, cũng nhờ vào sự chịu khó tần tảo của vợ và cả gia đình đến nay kinh tế tạm ổn định.
Tài năng nghệ thuật nở rộ. Đến thăm gia đình kiểm lâm viên kiêm nhạc sỹ, ca sỹ Quang Ân vào một chiều cuối tuần, chị Đỗ Thị Thùy Trinh vợ anh đưa những bản nhạc do anh sáng tác đã đóng thành tập để tham gia đêm nhạc, tác giả, tác phẩm do Trung tâm văn hóa thị xã An Khê tổ chức. Với 70 ca khúc mà anh đã viết, ca ngợi nhiều miền quê, nhiều nơi anh đã gắn bó một thời (trong đó có 16 ca khúc về thị xã An Khê, 14 ca khúc về ngành lâm nghiệp và kiểm lâm). Tại Hội diễn văn nghệ toàn quốc lực lượng kiểm lâm Việt Nam kỷ niệm 35 năm xây dựng, trưởng thành tổ chức ngày 16-18/5/2008 tại Hà Nội, Đội văn nghệ của Chi cục Kiểm lâm Gia Lai do anh hướng dẫn tập luyện đã đạt giải nhất toàn đoàn. Cả 4 tiết mục của đoàn văn nghệ Chi cục Kiểm lâm Gia Lai, gồm 3 ca khúc và một tiểu phẩm do Quang Ân sáng tác đều đoạt giải (3 huy chương vàng và 1 huy chương bạc). Tác phẩm "Tên anh sống mãi với rừng" do Quang Ân sáng tác và trình bày đã gây ấn tượng mạnh với khán giả và ban tổ chức hội thi về ca từ, về tính nhân văn và sự sâu lắng. Nó thể hiện tâm hồn và tình cảm của anh, cũng là tình cảm của những người kiểm lâm với đồng chí đồng đội mình đã dũng cảm hy sinh vì màu xanh của rừng. Tiết mục đạt huy chương vàng đồng thời đã được Ban giám khảo (do nhạc sỹ Đỗ Hồng Quân, chủ tịch Hội nhạc sỹ Việt Nam làm trưởng ban) thống nhất trao giải tiết mục viết về ngành hay nhất. Có được thành công này phải kể đến sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Chi cục Kiểm lâm Gia Lai, nhưng trong đó có sự đóng góp rất lớn của Quang Ân. Nói về kết quả mà mình thực hiện được ca sy, nhạc sỹ Quang Ân thừa nhận, chỉ có lòng đam mê nghệ thuật, say với công việc thì anh mới tạo ra được 70 ca khúc để đời. Chính sự động viên, ủng hộ, trân trọng các tác phẩm của vợ, con, gia đình và đồng nghiệp đã động viên anh sáng tác. Sự đồng cảm đó là nguồn chất liệu để anh trải lòng mình với những ca khúc đầy yêu thương. ở thị xã An Khê và Kiểm lâm Gia Lai, đội ngũ sáng tác về văn học nói chung và âm nhạc nói riêng rất ít. Anh vừa biết sáng tác, vừa hát hay, đồng thời là người dẫn dắt phong trào văn nghệ (cả gia đình anh ai cũng thích hát và làm thơ) xứng đáng là một hạt nhân tiêu biểu trong phong trào văn nghệ ở địa phương và lực lượng kiểm lâm, một tấm gương luôn biết vượt khó để dâng hiến cho đời.
PHAN DUY TIÊN