Yên Thế có diện tích đất lâm nghiệp khá lớn, diện tích đất lâm nghiệp chiếm 52% tổng diện tích tự nhiên, phân bố không đồng đều, địa hình phức tạp, giáp ranh với các huyện Hữu Lũng (Lạng Sơn) và huyện Phú Bình, Đồng Hỷ, Võ Nhai (Thái Nguyên) nơi tập trung vốn rừng phong phú nên công tác quản lý bảo vệ rừng và quản lý lâm sản rất phức tạp. Yên Thế có 7 dân tộc chung sống, phong tục tập quán, sinh hoạt văn hóa, ý thức, nhận thức của người dân còn hạn chế, ảnh hưởng tới công tác tuyên truyền và thực thi pháp luật về lâm nghiệp tại cơ sở. Kiểm lâm Yên Thế luôn xác định vai trò trách nhiệm quan trọng trong công tác bảo vệ rừng. Đơn vị luôn chú trọng đến giáo dục tư tưởng chính trị, pháp luật, khắc phục những yếu kém, nâng cao trình độ, khả năng thực hiện nhiệm vụ cho từng cán bộ công chức kiểm lâm. Trong điều hành và xử lý công việc, áp dụng nghiêm quy trình quản lý chất lượng tiêu chuẩn ISO 9001-2000 của Kiểm lâm Bắc Giang xây dựng. Thực hiện tốt quy định về “5 xây 3 chống” của Đảng và “5 xây 3 chống của Kiểm lâm Bắc Giang. Đơn vị thường xuyên phát động thi đua, tạo khí thế, ý thức trách nhiệm của mỗi cán bộ công chức kiểm lâm được nâng cao, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Để bảo vệ rừng Hạt Kiểm lâm Yên Thế phân công 9/14 cán bộ kiểm lâm trực tiếp phụ trách địa bàn 21 xã, thị trấn, có người phải phụ trách từ 3 đến 4 xã và kiêm nhiệm các công việc khác. Giao thông khó khăn, hành vi của lâm tặc ngày càng tinh vi hơn, khí hậu khắc nghiệt gây ảnh hưởng không nhỏ đến công tác thực hiện nhiệm vụ kiểm lâm địa bàn. Do biết vận dụng linh hoạt các chính sách áp dụng vào thực tế và sự ủng hộ của các tổ chức đoàn thể, già làng, trưởng bản... nên công tác bảo vệ rừng có nhiều khởi sắc. Năm 2009, kiểm lâm địa bàn tham mưu ký cam kết bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng với 174 hộ gia đình, cá nhân. Tuyên truyền 361 lượt, lồng ghép tại các cuộc họp, hội nghị tại UBND xã và cơ sở thôn bản 74 buổi với 1.837 lượt người tham gia. Phối hợp với UBND xã tổ chức diễn tập thực binh tình huống chữa cháy rừng tại hiện trường xã Đồng Vương. Ký hợp đồng khoán bảo vệ 543,1ha rừng tự nhiên cho 33 hộ gia đình và 1 tổ chức. Tuyên truyền bảo vệ rừng trên 6 bảng tin, 25 bảng bảo vệ rừng, duy trì 73 tổ xung kích bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng. Hướng dẫn cấp 26 giấy phép đăng ký gây nuôi động vật hoang dã. Công tác phòng cháy, chữa cháy rừng được chú trọng, hầu hết các xã có rừng đã thành lập và kiện toàn ban chỉ huy chữa cháy rừng hàng năm. Ký hợp đồng với 11 người bảo vệ rừng mùa khô, duy trì 100 tổ xung kích với 435 người. Khi cấp dự báo cháy rừng lên cấp nguy hiểm, 100% quân số ứng trực tại địa bàn. Chủ động phát hiện, sẵn sàng ứng cứu xử lý kịp thời các vụ cháy xảy ra theo phương châm 4 tại chỗ nhằm giảm thiểu, hạn chế thấp nhất về số vụ và diện tích thiệt hại. Năm 2009, Kiểm lâm Yên Thế đã phát hiện ngăn chặn, xử lý 44 vụ vi phạm Luật bảo vệ và phát triển rừng, thu nộp ngân sách hơn 81 triệu đồng, tịch thu 10,244m3 gỗ các loại và 3 xe máy vi phạm. Các vụ vi phạm được xử lý nghiêm, mang tính giáo dục cao, do đó số vụ vi phạm giảm dần qua các năm. Kiểm lâm địa bàn thường xuyên phối hợp cùng các lực lượng chức năng địa phương, kiểm lâm đơn vị bạn kiểm tra vùng giáp ranh. Cùng với bảo vệ rừng, việc phát triển rừng được quan tâm hơn. Năm qua đơn vị đã tham gia thực hiện đề án hỗ trợ trồng rừng sản xuất giai đoạn 2009 - 2015 và giao rừng, cho thuê rừng, đất lâm nghiệp của tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2009-2013. Kiểm lâm phụ trách địa bàn trực tiếp xuống hiện trường kiểm tra, hướng dẫn, giám sát, cùng nhân dân triển khai thực hiện dự án. Năm 2009, toàn huyện đã trồng được 290,28ha rừng trồng tập trung và 693.501 cây phân tán, vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Nhiều xã có phong trào và kinh nghiệm trồng rừng tiêu biểu như Tam Tiến, Đồng Tiến, Đồng Vương, Xuân Lương, Canh Nậu và Đông Sơn, được các xã khác đến học tập kinh nghiệm làm theo hiệu quả. Năm 2009, cả huyện tiến hành khai thác được 396,51ha rừng trồng với khối lượng 19.770m3 gỗ các loại, 6.432ste củi nguyên liệu trị giá hàng chục tỷ đồng. Ngoài ra đơn vị còn phối hợp đo đạc địa chính, giao, nhận thực địa và lập hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sử dụng rừng được 931ha cho 1.292 hộ gia đình tại 5 xã. Để công tác xã hội hóa bảo vệ và phát triển rừng đi vào cuộc sống hiệu quả hơn nữa, cần có những giải pháp sáng tạo về cơ chế chính sách, quyền hưởng lợi và nghĩa vụ của người làm nghề rừng. Đầu tư xây dựng các cơ sở chế biến và tiêu thụ sản phẩm tại chỗ. Gắn trách nhiệm cao hơn nữa với các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương cùng vào cuộc, đồng thời thực hiện luân canh loài cây trồng để cải tạo chống thoái hóa đất.
Giờ đây, ở Yên Thế nhiều gia đình biết kết hợp phát triển kinh tế vườn rừng, trang trại bằng hình thức nông lâm kết hợp, nuôi gà chăn thả dưới tán đồi rừng, nuôi ong lấy mật. Thương hiệu gà đồi Yên Thế được nhiều nơi trên thị trường các tỉnh phía Bắc biết đến. Ngày càng xuất hiện nhiều hơn số hộ gia đình phát triển kinh tế vườn, rừng có thu nhập hàng trăm triệu đồng một năm. Nhiều tổ chức tập thể, cá nhân trong và ngoài nước đến tham quan học tập. Đặc biệt năm 2009, Yên Thế được vinh dự đón tiếp đoàn Bộ trưởng các nước ASEAN tới thăm quan học tập kinh nghiệm mô hình phát triển trồng rừng kinh tế và chăn nuôi gà đồi cho hiệu quả kinh tế cao. Kinh tế lâm nghiệp Yên Thế đang đà phát triển, lan tỏa sâu rộng hòa nhịp cùng các địa phương khác trong cả nước. Trên trận tuyến ấy, có sự góp sức chung tay của tập thể cán bộ công chức Hạt Kiểm lâm Yên Thế. Nhiều thành tích của tập thể và từng cá nhân đã được ghi nhận và khen thưởng. Năm 2010, Hội đồng thi đua khen thưởng tỉnh Bắc Giang đã đề nghị Nhà nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng ba cho tập thể cán bộ công chức Hạt Kiểm lâm Yên Thế.
TRẦN NGỌC SƠN